ΑΓΩΝΕΣ ΕΡΓΑΤΩΝ ΣΤΑ ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΤΟΥ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟΥ

Μεσοπολεμικά Ιωάννινα. Η μικρή πόλη των 20.000 κατοίκων καλείται να προσαρμοστεί στα δεδομένα που ορίζει η πρόσφατη ενσωμάτωση της στο ελληνικό κράτος. Η σταδιακή μετάβαση από τον φεουδαρχικό προς τον κεφαλαιοκρατικό τρόπο παραγωγής, μία διαδικασία που συντελείται με αργό, αλλά αισθητό τρόπο, στην περιοχή, μετασχηματίζει τις κοινωνικο-οικονομικές δομές, αλλάζει τους ταξικούς συσχετισμούς δυνάμεων και μεταβάλλει τις εργασιακές σχέσεις. Η εισροή δυτικόφερτων βιομηχανοποιημένων προϊόντων στην τοπική αγορά, η κατάρρευση του συντεχνιακού συστήματος, οι ανάγκες που γεννά το πρόταγμα της συγκρότησης μίας ενιαίας ελληνικής αγοράς και ορισμένες πολιτικο-οικονομικές συγκυρίες, οδηγούν στην ανάδυση της εργατικής και της αστικής τάξης και εντατικοποιούν τον ταξικό ανταγωνισμό. Μία "χούφτα" εργατών και διανοουμένων, μεταξύ των οποίων ο Γιωσέφ Ελιγιά και ο "Κόκκινος Δήμαρχος", Πέτρος Αποστολίδης, εμπνέονται και τελικά, στρατολογούνται από τις σοσιαλιστικές ιδέες και τον ριζοσπαστικό συνδικαλισμό. Σύντομα, το παράδειγμά τους ακολουθούν κι άλλοι, ώσπου τελικά η δράση τους αποκτά χαρακτήρα ζωντανού κινήματος. Η εμφάνιση των πρώτων εργατικών συνδικάτων και η ίδρυση του "Εργατικού Κέντρου Ιωαννίνων" θα αποτελέσουν την πρώτη πράξη μιας σειράς αγώνων για τη βελτίωση των εργασιακών συνθηκών, τη χειραφέτηση της εργατικής τάξης και την κοινωνική ανατροπή. Με σημείο εκκίνησης τις μαζικές συλλήψεις κοινωνικών αγωνιστών, τον Δεκέμβρη του 1924, απέναντί τους θα επιστρατευτούν οι εκπρόσωποι της κυρίαρχης ιδεολογίας: η Χωροφυλακή, η "Γενική Διοίκηση Ηπείρου", ο τοπικός Τύπος, το "Φρουραρχείο Ιωαννίνων", το "Εμπορικό και Επαγγελματικό Επιμελητήριο Ιωαννίνων" και μεμονωμένα πρόσωπα, όπως ο παπάς του χωριού και ο βιομήχανος της πόλης. Απεργιακοί αγώνες, διαδηλώσεις, διαμαρτυρίες, πολιτικές δράσεις και στον αντίποδα, συλλήψεις και εκτοπισμοί αγωνιστών συνθέτουν μία εικοσαετία γεμάτη συγκρούσεις, μεταξύ κυρίαρχων και κυριαρχούμενων.