Τα 23 δοκίμια που στοιχειοθετούν αυτό τον τόμο αποτελούν διασκευασμένη και βιβλιογραφικά αναθεωρημένη και εμπλουτισμένη μορφή σχετικών άρθρων και μελετών που πρωτοδημοσιεύτηκαν κατά την περίοδο 1997-2005 σε διάφορα περιοδικά. Θεματολογικά, αυτά τα δοκίμια επικεντρώνονται κυρίως στους πρώτους μεσαιωνικούς αιώνες (4ο-8ο) ενώ επίσης εξετάζονται πτυχές της μεταγενέστερης περιόδου ? κυρίως ως τα μέσα περίπου του 11ου αιώνα, με ορισμένες θεωρήσεις που επεκτείνονται διαχρονικά ως τα τέλη της μεσαιωνικής εποχής (β μισό του 15ου αιώνα).