ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

«Διάταξις» ως λειτουργικός όρος δηλώνει ένα κείμενο με λεπτομερείς οδηγίες για τους κληρικούς για σωστή και ομαλή τέλεση της θείας Λειτουργίας. Οι Διατάξεις μαζί με τις ευχές αποτελούν τα δύο μέρη των σημερινών Ιερατικών. Αυτό όμως παλιά δεν ήταν έτσι. Η συντριπτική πλειοψηφία των λειτουργικών χειρογράφων περιέχει μόνο τις ευχές, ενώ οι Διατάξεις γράφονταν σε άλλα βιβλία: Ευχολόγια, Τυπικά, κανονικά βιβλία κ.λπ. Μετά τον δέκατο αιώνα αρχίζουν οι Διατάξεις να συμπλέκονται με τις ευχές, αλλά πάλι όχι παντού. Ως εκ τούτου στα χειρόγραφα παρατηρήθηκε μεγάλη ποικιλία ως προς τις λεπτομέρειες.Ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα στην ιστορία των Διατάξεων είναι η σύνταξη της Διάταξης του πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Φιλοθέου του Κοκκίνου. Ο άγιος προσπάθησε να δημιουργήσει έναν κοινό τύπο της θείας λατρείας και το πέτυχε σε τέτοιο βαθμό, ώστε η Διάταξή του έγινε ορόσημο στην ιστορία της λειτουργικής και όλες οι προ αυτής να λέγονται πλέον «προφιλοθεικές». …