ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΟΣ ΝΙΤΣΕ

Πάντα η λευτεριά είναι το τελικό νόημα του Νίτσε - το νόημα της ζωής του και της πτώσης του: όπως η φύση έχει ανάγκη από θύελλες και κυκλώνες για να δώσει διέξοδο στην υπερβολική έντασή της με μια βίαιη εξέγερση ενάντια στην ίδια της την σταθερότητα, όμοια και το πνεύμα, από καιρό σε καιρό, έχει ανάγκη από έναν άνθρωπο δαιμονιακό, που η ανώτερη δύναμή του ορθώνεται αντιμέτωπη στην κοινότητα της σκέψης και στην μονοτονία της Ηθικής. Έχει ανάγκη από έναν άνθρωπο που καταστρέφει και αυτοκαταστρέφεται· οι ηρωικοί όμως αυτοί επαναστάτες δεν είναι λιγότερο σμιλευτές και πλάστες του κόσμου απ’ τους σιωπηλούς δημιουργούς. Αν αυτοί δείχνουν την πληρότητα της ζωής, οι άλλοι υποδηλώνουν την ασύλληπτη έκτασή της· γιατί, πάντα και μοναδικά, απ’ τις τραγικές φύσεις αποκτούμε συνείδηση της βαθύτητας του αισθήματος, και χάρη στ’ ασύνορα πνεύματα η ανθρωπότητα γνωρίζει το ανώτατο μέτρο της.