ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2022 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΟΛΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ

Η Αντιρατσιστική Πρωτοβουλία Θεσσαλονίκης και ο Εκδοτικός Οίκος Ψηφίδες παρουσιάζουν το Ιστορικό και Λογοτεχνικό Ημερολόγιο «1922-2022, Θεσσαλονίκη πόλη των προσφύγων». Εκατό χρόνια πριν, η Θεσσαλονίκη δέχεται τους πρώτους πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής. Την επόμενη χρονιά, από το λιμάνι της θα αναχωρήσουν 350.000 μουσουλμάνοι, στο πλαίσιο της αναγκαστικής ανταλλαγής πληθυσμών. Δύο μόνο στιγμές από τη συνεχή κίνηση ανθρώπων που ήρθαν ή έφυγαν από αυτή την πόλη στους 23 πρώτους αιώνες της ζωής της. Πολλά θα ειπωθούν φέτος για την επέτειο του ‘22, αυτού του φοβερού ξεριζωμού που κορύφωσε ένα δεκαετή κύκλο εθνοκαθάρσεων στα Βαλκάνια. Αν κάτι έχουμε να κομίσουμε εμείς σε αυτή την συζήτηση, είναι η διαρκής υπενθύμιση ότι οι άνθρωποι που ήρθαν εδώ μετά την Μικρασιατική Καταστροφή ήταν πρόσφυγες. Πρόσφυγες και προσφύγισσες διωγμένοι από τον πόλεμο, τον εθνικισμό, τις εθνοκαθάρσεις των δύο αντιμαχόμενων κρατών. Όπως πρόσφυγες και προσφύγισσες ήταν τόσοι και τόσες που έφτασαν, έζησαν, πρόσφεραν σε αυτή την πόλη, από τις Σεφαραδίτισσες του 16ου αιώνα ως τους Σύριους του 21ου. Σε αυτούς αφιερώνουμε λοιπόν το φετινό μας ημερολόγιο. Ένα ψηφιδωτό πάνω στην ιστορία της μετανάστευσης και της πόλης μας, φτιαγμένο από διηγήματα που μας χάρισαν λογοτέχνες και λογοτέχνιδες της πόλης, από στιγμιότυπα και τεκμήρια που συγκέντρωσαν για εμάς ερευνητές και ερευνήτριες, από μαρτυρίες των ίδιων των προσφύγων. Τους ευχαριστούμε όλους και όλες, όπως ευχαριστούμε το Blind Studio για την γραφιστική επιμέλεια της έκδοσης. Όλοι και όλες τους, επαγγελματίες και μη, εργάστηκαν εθελοντικά, μιας και όλα τα έσοδα από το ημερολόγιο θα πάνε στην κάλυψη του χρέους που έχει ο παλιός Ξενώνας Προσφύγων προς τη ΔΕΗ – μια από τις πολλές αγκαλιές που έχει ανοίξει αυτή η πόλη στους πρόσφυγες. Ήρθε η ώρα να κλείσουμε αυτή την εκκρεμότητα, για να ανοίξουμε νέες αγκαλιές.