Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΜΝΗΜΗΣ

… Η τέχνη είτε σε μορφή γραπτών δοκιμίων είτε σε εικαστική μορφή προσφέρεται για μια πολιτισμική και πολιτική προσέγγιση σε θέματα ιστορικής μνήμης… Η εθελοντική ομάδα “Ρωμηών Πράξεις” με αφορμή τα γεγονότα που συγκλόνισαν τους Έλληνες της Κωνσταντινούπολης τον Σεπτέμβριο του 1955 προκήρυξε και διοργάνωσε διαγωνισμό γραπτού δοκιμίου καθώς και εικαστικό διαγωνισμό εξωφύλλου για ένα βιβλίο με τα συμμετέχοντα δοκίμια, την έκδοση του οποίου ανέλαβε η εταιρεία μας. Με την ονομασία “Σεπτεμβριανά” έμεινε γνωστό στην ιστορία το οργανωμένο Πογκρόμ της νύκτας της 6ης Σεπτεμβρίου 1955 κατά της ελληνικής κοινότητας της Κωνσταντινούπολης, Σμύρνης καθώς και των άλλων μειονοτήτων. Ο καθοδηγούμενος τουρκικός όχλος προκάλεσε βίαια επεισόδια κατά εκκλησιών, οικιών, ιδρυμάτων, κοιμητηρίων, καταστημάτων, χώρων εργασίας των Ελλήνων ομογενών οι οποίοι είχαν εξαιρεθεί της Ανταλλαγής των πληθυσμών το 1923 με τη Συνθήκη της Λωζάννης. Αφορμή για τα βίαια γεγονότα έδωσε μια βομβιστική επίθεση στο πατρικό σπίτι του Κεμάλ Ατατούρκ στη Θεσσαλονίκη, η οποία όπως αποδείχτηκε αργότερα ήταν σκηνοθετημένη προβοκάτσια από την ίδια την τουρκική κυβέρνηση.