ΤΑΞΙΔΙΩΤΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

"Το αρχειακό και έντυπο υλικό για τον ελληνισμό της Αιγύπτου που φυλάσσεται στο ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ συνιστά αυτόνομη ενότητα του Τμήματος Αρχείων με ξεχωριστό πλούτο και ιδιαίτερη ιστορική σημασία. Η εξέχουσα παρουσία αιώνων, η δραστηριότητα και η καθημερινή ζωή των ελληνικών κοινοτήτων της Αιγύπτου -κυρίως της Αλεξάνδρειας, της Μανσούρας, του Καΐρου, του Πόρτ Σάιντ, του Σουέζ και της Ισμαηλίας- αναβιώνουν μέσα από ποικίλα έγγραφα, φωτογραφικό υλικό, κάρτ ποστάλ, αλλά και αυτοτελείς περιοδικές και ημερήσιες εκδόσεις. Μέλος της ελληνικής κοινότητας του Καΐρου ο φωτογράφος Δημήτρης Παπαδήμος (1918 - 1994) ξεπέρασε τα όριά της. Συγχρωτίστηκε με Άραβες και Ευρωπαίους διανοούμενους, συνεργάστηκε με τα εγκυρότερα περιοδικά της εποχής του και εικονογράφησε βιβλία Άγγλων περιηγητών. Με μοναδική ευαισθησία επέλεξε και συνέθεσε εικόνες από τα ταξίδια του στην ανατολική Μεσόγειο και ιδιαίτερα στην Ελλάδα, όπου εγκαταστάθηκε οριστικά το 1956. Με διάθεση γόνιμης νοσταλγίας, ο Παπαδήμος δημοσίευσε μέρος του έργου του σε έκδοση του Ολκού το 1974 με τίτλο "Η Ελλάδα που φεύγει". Στον πρόλογο, ο ζωγράφος και φίλος του Γιώργος Μανουσάκης σημείωνε: "Δεν υπάρχει μόνο νοσταλγία στις φωτογραφίες του Δημήτρη Παπαδήμου. Ούτε καμιά προφητεία ευοίωνη ή δυσοίωνη. Υπάρχει όμως ένα μήνυμα. Επισημαίνει μερικές αξίες στις οποίες καθρεφτίζονται οι ψυχικές και οι πνευματικές αρετές του λαού μας και αυτό δεν είναι λίγο. Η προσήλωσή μας στις αξίες αυτές, τις κρίσιμες στιγμές της ζωής μας, της προσωπικής και της εθνικής, σαν αυτές που περνάμε σήμερα, υπήρξε η μοναδική μας ελπίδα και ο μοναδικός μας οδηγός". Το σύνολο του έργου του απόκειται ως αρχείο Δημήτρη Παπαδήμου στο Φωτογραφικό Αρχείο του ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ. Η γενναιόδωρη κατάθεση του υλικού έγινε τμηματικά: ξεκίνησε τα έτη 1992 και 1993 από τον ίδιο τον δημιουργό, καλό φίλο του ΕΛΙΑ και του Αιγυπτιώτη πατέρα μου Δημήτρη Χαριτάτου, και συνεχίστηκε μετά τον θάνατό του το 1994, με δωρεές της χήρας του Λιάνας Παπαδήμου και του γιου του Γιάννη.