ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΙΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡ.ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΛΟΓΙΑΣ

Ίσως ένα... απλό και μοναδικό πράγμα να βρίσκεται στη βάση όλων αυτών που επιχειρήσαμε να εκφράσουμε μέσα από την ποικιλία των μελετών μας. Γιατί ενώ η ανθρώπινη εμπειρία, απέναντι στη φυσική μα και στην ιστορική πραγματικότητα που πηγάζει από την εξέλιξη των κοινωνιών, έχει να κάνει με κάθε είδους λεπτομέρειες που μας διαφεύγουν, ο νους μας δεν μπορεί να λειτουργήσει αναλυτικά και συνθετικά παρά κατασκευάζοντας διάφορα μοντέλα. Γιατί τι άλλο σημαίνει το να αντιμετωπίζει κανείς τα φαινόμενα μέσα από ορισμένες συνοπτικές έννοιες, από το να κατασκευάζει μοντέλα σκέψης;Βέβαια τα μοντέλα αυτά, ανάλογα με την περίπτωση, μπορούν να παίζουν όχι μόνο ένα ρόλο θετικό αλλά μερικές φορές και ένα ρόλο αρνητικό, γιατί μέσα από αυτά παρακάμπτονται και λεπτομέρειες και αντιφάσεις που υπάρχουν στα ίδια τα πράγματα. Ωστόσο χάρη στην εργασία ολοκλήρωσης που η σύλληψή τους επιτρέπει, ο νους οδηγείται σε γενικεύσεις τέτοιες ώστε να είναι σε θέση να θεωρεί την πληθώρα των φαινομένων μέσα από κατάλληλα σχήματα. Έτσι, με τη βοήθεια λειτουργικών μορφών σκέψης, όπως είναι οι έννοιες που παρουσιάζουμε εδώ, που χρησιμοποιεί ταυτόχρονα ως όργανα ανάλυσης και σύνθεσης, το ανθρώπινο πνεύμα έχει τη δυνατότητα να κινείται, ανανεώνοντας διαρκώς την εικόνα της πραγματικότητας, για να θεμελιώσει έναν ολοένα και πιο αποτελεσματικό διάλογο ανάμεσα στην εμπειρία και το λόγο, έστω και αν η εμπειρία αυτή προκύπτει από τη μελέτη επιστημονικών και φιλοσοφικών κειμένων.